- Speaker #0
Hallo, en welkom bij een nieuwe podcast van BeLive. En deze keer hebben we het over intensief sporten en de risico's die dat met zich mee kan brengen. Een podcast waar we al voor de derde keer Dirk van Hoogstraten mogen verwelkomen. Dirk, welkom.
- Speaker #1
Hallo Jan.
- Speaker #0
En je bent hier met hetzelfde enthousiasme als de eerste twee podcasts.
- Speaker #1
Zoals je me kent, jong, wild en onstuimelijk. Gaan we er sowieso tegenaan.
- Speaker #0
Ja. Voor mensen die je niet kennen, laat me zeggen dat jij medisch expert bent bij BeLived. Je bent KPNI-expert en ook docent orthomoleculaire voeding naast zoveel andere activiteiten die je hebt. Dirk, we hebben het over een moeilijk thema. Sport is gezond, dat weet iedereen. Maar we gaan ook eens kijken wat als het te wordt. Wat zijn de risico's daarvoor? Maar laten we eerst beginnen met wat is eigenlijk... Te intensief sporten en meteen vertel je dan ook, wat is wel goed sporten en gezond sporten?
- Speaker #1
Voor veel mensen gaat dat misschien een eye-opener zijn. Topsport is sowieso ongezond. Ik ken weinig, hoe contradictorisch het ook klinkt, en ik ben toch al wat jaren met sportbegeleiding ook bezig. Topsport is in wezen ziekmakend. Het is te kort om dat eenmaal uit te leggen waarom, wat, hoe. Maar heel veel topsporters hebben problemen met hun darmen, met hun luchtwegen. Ze zijn heel ontstekingsgevoelig. Dus problemen met het immuunsysteem, gewoon omdat overdaad schaadt.
- Speaker #0
Ja, ja, ja. Wat noem jij dan wel gezond?
- Speaker #1
Gezond sporten is in wezen, ik noem het liever bewegen. De mens heeft het woord sporten uitgevonden. Als je naar de natuurvolkeren gaat, die zitten nooit op hun kont. Die zijn altijd aan het bewegen, maar de term sporten kennen die mensen niet. Dus het is in feite bewegen zoals we altijd bewogen hebben. We zijn jager, verzamelaar. In de huidige maatschappij zitten de mensen in België gemiddeld acht uur. Van de tijd dat ze wakker zijn, zitten ze op hun kont. Dat is niet zo ziekmakend als altijd blijven zitten. In mijn lessen die ik geef in het postgraduaat, moeten mijn studenten elk half uur één tot twee minuten intensief bewegen. En die zitten s'avonds om vijf uur, zijn nu allemaal heel wakker en helder. Als je te lang zit, is het ongelooflijk ziekmakend.
- Speaker #0
De 10.000 stappen blijven een klassieker?
- Speaker #1
Sowieso. Zoals ik zei, we zitten veel te veel, dus we bewegen veel te weinig. Dus die 10.000 stappen is al een mooie richtlijn. Maar het is beter om dan elk half uur een korte inspanning te doen. Dan, ah ja, 10.000 stappen, ik ga dat nu in één keer doen, dan ben ik er vanaf voor vandaag. Dat werkt minder goed. Mag, maar is minder goed. Wat we wel aanbevelen is toch twee keer per week een dertigtal minuutjes intensief bewegen. We zijn jagenverzamelaars. Als ik ging verzamelen moest ik mij eens bukken, moest ik eens naar iets grijpen, ik moest eens een wortel uitgraven bij wijze van spreken, dus dat soort bewegingen. Als ik ging jagen en ik moest achter een beest lopen, moest ik hard lopen. En als dat beest achter mij zat, moest ik nog harder lopen. En nu heb je alle vormen van bewegen die we nodig hebben. Als zoogdiermens, jager-verzamelaar. Oké,
- Speaker #0
jager-verzamelaar in onze achterhoofdhade. Nu, je zei het al even, te intensief sporten heeft zijn consequenties. En dan sprak je daarnet al even over ontstekingen, problemen met gewrichten. Waar liggen de andere grote moeilijkheden? Wat noem jij risicovol sport, met andere woorden?
- Speaker #1
Ja, over het aard schaadt. Maar je doet een enorme impact. Dus heel veel sporters hebben last van thermoregulatie. Die dus. Het lichaam wordt te heet. Ik zal een voorbeeld geven, dan zie je soms een wielrenner in de ronde van Frankrijk of Wanne, maakt niet uit, en die is heel goed aan het rijden en ineens gaat het licht uit. En dan hoor je dikwijls zeggen, ja, hij zal niet voldoende gegeten of gedronken hebben. Je mag gerust zijn, die hebben meer als genoeg gedronken en gegeten, maar het lichaam wordt te heet. En als vooral de hersenen te heet worden, zeggen die niet meer bewegen, want dat is... schadelijk voor mij, maar ondertussen is ook die darm te heet geworden. En dan noemen we dat een endotoxemie. Dus dan krijg je in feite te heet in de darmen, je krijgt ontwikkeling van een hele hoop toxische stoffen, die temperatuur die dan ook in de hersenen te hoog wordt, en dat is dat bij iemand ineens het licht uitgaat. Dat zit er meer achter dan ik heb te weinig gegeten en gedronken. Ja,
- Speaker #0
immuniteitsproblemen?
- Speaker #1
Ja, dus als je zo'n heel intensieve inspanning levert, is stress. Stress, automatisch activatie van het immuunsysteem. Stress, in vorige podcast heb ik het al gezegd, stress is een leeuw die achter jou zit. Als er een leeuw achter jou zit, dan gebruik je wel energie, is wel een stressfactor en kan je wel beschadigd geraken. Dus immuunsysteem moet in gang schieten. En daar komt dan ook uit, in fysiologie, dat is heel normaal, stress, leeuw achter jou, dus ik moet fight flighten, ik moet zoveel mogelijk water... Natrium, glucose Uit die darm krijgen Om die fight-flight reactie Kunnen aan te zetten Maar dat wil zeggen, alles staat open Dan kan er ook alle rotzooi in de bloedbouw komen Nu is dat kortdurend Die leeuw die achter jou zat Evolutionair 10 seconden En je wist, ik heb het overleefd Of ik heb het niet overleefd Dan is er niks aan de hand Want binnen een korte tijd sluit die darm zich terug Maar als die lang open blijft Komt er al rotzooi binnen in de bloedzaal en bloedbaan, maar dat geeft ook schade aan het mikrobiome door die temperatuur, PA's, gommelingen en zo verder.
- Speaker #0
Ja, en daar hebben we voor het eerst het woord mikrobiome. Wat is het precies en wat is het belangrijk?
- Speaker #1
Zonder ons mikrobiome, dus zonder al die beestjes in de darm.
- Speaker #0
Zijn er bacteriën?
- Speaker #1
Bacteriën, maar ook virussen, er zit van alles. Er zit een heel zootje in. Maar het gaat over een evenwicht. zelfs de meest gezonde bacterie, als die in overgrowth gaat, te veel is wordt die even ziekmakend als een eventueel pathogene bacterie, dus het gaat altijd over het evenwicht, je hebt 10 keer meer micro-organismen in onze darm zitten dan dat we cellen in ons hele lichaam hebben, en het gaat tot 600 verschillende soorten en het is heel dat samenspel van die virussen van schimmels, want mensen in het kandida kandida. Nu, helemaal zonder kandida ga je er ook aan. Maar te veel aan kandida, dat zit ook niet op te wachten. Het gaat weer over dat evenwicht. Het is zo dat als we echt eens in de diepte gaan kijken, dat virussen bacteriën moeten controleren. De bacteriën houden de schimmels in toom en de schimmels houden de virussen in toom. Als er één van die drie van de rails gaat, is heel het systeem verstoord. En het is al lang genoeg gekend dat het microbiome onze immuniteit is, maar het doet zoveel meer. Microbiome heeft daar ook zijn impact op de lever, heeft een impact op hormonale zaken, dus heel de hormonale cyclus van de vrouw, maar bij het man ook, want wij zijn ook. We hebben ook oestrogenen en testosteron, dus dat speelt daar allemaal in mee. Maar ook de vertering, ook al die beestjes die bakken. De samenstel virussen, bacteriën, schimmels, produceert tal van stofjes in onze darm, die als we die niet zouden hebben, zouden we nooit mens kunnen zijn.
- Speaker #0
En jouw stelling is nu dat heel intensieve sporters meer problemen hebben, of een hogere kans hebben op problemen te hebben met het microbio.
- Speaker #1
Die hebben een echt groot probleem. Als je echt intern gaat kijken, wil je niet weten......hé... hoeveel van die sporters met diarree geconfronteerd worden en jaar in jaar uit. Onder andere bijvoorbeeld. Maar dus ook luchtwegeninfecties. Het microbioom, de darm, hoort tot het algemeen slijmvlies-immuunsysteem. Het common mucosal immune system. En ja, slijmvliezen, barrières, van mond tot kont. Dus dat is heel je verdediging. Als daar het fout, ja dan gaat alles van de rails.
- Speaker #0
We zijn bezig over heel intensieve sporters. Laat me het even in mijn eigen naam zeggen. Ik ben dat helemaal niet. Maar laat me zeggen dat ik één, twee keer per week een beetje loop. Samen met de hond. Wat zijn zaken waar ik moet opletten? Bijvoorbeeld qua voeding.
- Speaker #1
Ik zou toch ook zeggen, als je dat gaat doen, prachtig, maar op een zachte ondergrond. Dat doe ik. Wij zijn geen asfaltvreters.
- Speaker #0
En mijn auto.
- Speaker #1
Nee, niet. Je hersenen begrijpen daar niks van. Dus dat is één.
- Speaker #0
Zachte grond.
- Speaker #1
Zachte ondergrond. Voeding, dat is je vraag. Altijd hetzelfde liedje. Start al bijvoorbeeld met de mediterrane voeding als basis. Voldoende vis, schaal, schelpdieren. Zit normaal gezien ook in de mediterrale voeding. Met de omega 6, dus de plantaardige olie buiten olijfolie. Dat is om meegaan negen. Omega 6, alle plantaardige olie. Dit, dus maïs, saffloer, lijnzaad. En dan heb je natuurlijk het verschil tussen, ja maar hier zit meer GLA en ALA in. Dat is allemaal waar, maar vergeet niet, als ik geen cofactoren heb, kan ik die niet op de juiste manier doorstof wisselen. En dan wordt omega 6 momenteel, alle margarines, tussennaastjes, wordt de hoofdoorzaak van cardiovasculaire ziekte. ziektebeelden en van chronische ontsteking. Dat is even een doordenkertje om te weten dat de margarin is die omega-6-vet zuren. We hebben niet veel. Evolutionair kregen wij omega-3, omega-6 één op één binnen. Zou je nu vijf keer meer omega-6 binnenkrijgen dan omega-3? Vies, dan kan je lichaam dan ook wel aan. Maar de doorsnee Belg krijgt 20 tot zelfs 40 keer meer omega-6 binnen dan omega-3. En dan, alhoewel omega-6 een noodzakelijke olie is, een noodzakelijke vetsuur is, in die hoeveelheden wordt omega-6 de hoofdoorzaak van chronische ontsteking en van cardiovasculaire ziektebeelden.
- Speaker #0
Ik vermijd overdreven omega-6, ik hou me aan een mediterraan dieet. Zijn er nog tips?
- Speaker #1
Ja, als je toch, je hebt ook een drukke baan, je bent altijd bezig, denk aan het eerste... Het podcast die we gedaan hebben,
- Speaker #0
dat ging over stress en magnesium. En dan denk ik, ik zie al lang kunnen, magnesium supplementatie zou misschien wel een plaats kunnen.
- Speaker #1
Het zou een plaats kunnen. Je mag natuurlijk niet zeggen van, en jij hebt magnesium nodig. Nee, niet. Maar als je naast een drukke baan, eventueel wat stress, ook nog gaat sporten, kan ik maar aanraden een beetje B-vitamines te nemen en magnesium, waarom die B-vitamines in de citie... In citroenzuurcyclus heb je zes verschillende B-vitamines nodig. De citroenzuurcyclus, iedereen weet, ATP, energie aanmaakt. Als die citroenzuurcyclus dus geen magnesium, geen B-vitamines krijgt, hoe moet die het doen? Hoe? Altijd die vraag stellen van, wat heeft mijn lichaam nodig om het te kunnen doen?
- Speaker #0
Een probleem wat je nu alles hoort bij mensen, laatst in ieder geval boven de 40, die sporten, die lopen, zijn problemen met gewrichten. Waar zit het probleem en hoe kan zoiets opgelost worden?
- Speaker #1
In wezen hebben we het gezegd, sport met beweeg, met mate. Dus met mate in de twee betekenissen, want samen sporten, sociale activiteit is veel beter dan altijd alleen. Maar meestal gaan die mensen sporten met de beste bedoelingen en ze gaan lopen op een te harde ondergrond. Of ze gaan binnensporten, krijg je sowieso een hypoxiestressreactie. Dat is een voordeel van covid geweest. Al die sportcentra's is buiten, maar ook dus binnen is men overal verplicht geweest om een degelijke luchtcirculatie te voorzien. Want zoals in veel sportcentra's vroeger was, was je gewoon versneld aan het verouderen, aan het oxideren. Dus buiten, zachte ondergrond. Overdrijf niet, laat het ego thuis, laat het achterwege. Je moet, woeps, en zorg, als je al één ding moet, dan is het geniet ervan.
- Speaker #0
Oké, iets anders wat in dat wereldje van sporters nogal eens rondgaat is superfoods. Is het een hype?
- Speaker #1
Ik ga eens even moeten nadenken om een... Je moet wel zeer genuanceerd antwoord geven. Ik heb op zichzelf... Is aan die voeding niet zoveel aan, dat is tamag. Maar als ik de prijzen zie, dan vind ik dat erg. Ik ga u een heel simpel voorbeeld geven. Garnaaltjes. We kopen alleen gepelde garnaalen. Als we nu eens ongepelde garnaalen zouden kopen. En we gaan maken van de schalen een lekker soepje. Super. Of we nemen de kopjes van de garnaalen. We drogen dat. Dat kan je als chips eten. Als je zegt, ja die oogjes die mij zo aankijken, ik vind dat wel raar. Dus dan droog en je maalt ze gewoon en je doet het in een oliedressing of in een mayonaise. Dan heb je super, super, super goed en iedereen gooit dat weg. Ik vind dat spijtig. En zo gewoon voeding. Eet brandnetels. Het blad van de ginkgo biloba, dat boom, die boom. Jonge blaadjes zijn perfect. Eet maar. Dus de jonge blaadjes in de lente verwerk ik in een salaatje. Een beetje later op seizoen, tot eind juni, ga ik het zelfs samen met brandnetels in een puree. En dat is ook allemaal superfood. Maar Ginkgo biloba werkt niet alleen op die hersenwerking, op die fijne bloedcirculatie, maar ook om de darm mee gesloten te houden. Stress wil zeggen darm open, maar als die darm open staat... krijg van alle problematiek, low-grade inflammation, endotoxemie, allemaal afvalstoffen die in de bloedbaan komen. Ginkgo biloba helpt de darm mee gesloten te houden.
- Speaker #0
En hoe neem je dat in? Met andere woorden, denk je dan aan thee? Want zo wordt het ook aangeboden.
- Speaker #1
Ja, nu als je echt therapeutisch wilt gebruiken, heb je een plantenextract nodig. Anders moet je wel veel thee drinken. Ja, dat zijn oranje vormen. Dit is een kleine capsule waar de werkzame stoffen geëxtraeerd en verhoogd in zitten, maar toch ook de ganze plant. Want dat is het belang en dat is het grote verschil. Bijvoorbeeld Sint-Janskruid, Prozac. Prozac is puur de werkzame stof geëxtraeerd, maar je krijgt nevenwerkingen. Sint-Janskruid in zijn totaalgeving en de kans op nevenwerking is zo goed als onbestaande. En dat idee wordt ook dus bij al die plantenconcentraten gebruikt.
- Speaker #0
Ja, dat is andere woorden. Het is niet de moleculen die je neemt, het is het geheel. Planten volledig.
- Speaker #1
Dat is zo belangrijk. En weer is de natuur, weet het veel beter dan wij.
- Speaker #0
Els, je hebt het al. We hebben het over supplementen. Laat ons eens kijken of dat zinvol is. Laat ons het vooraf zeggen. En die extreme sporters, we weten al lang dat je daar geen fan van bent, die laten we links liggen. Maar de sporter die op een zachte ondergrond loopt, die gezond gaat fietsen, is er nood aan supplementen. Ja,
- Speaker #1
kleine correctie toch. Topsport mag, maar dat vraagt echt een specifieke begeleiding. Oké. Want ik begeleid ook sport. Ja, sporters. Maar dat is echt individueel en per sporttak dat je dat moet bekijken. Want anders om die gevriesklachten, die dingen allemaal te voorkomen.
- Speaker #0
Moeten is het woord niet. Wat kan ik overwegen?
- Speaker #1
Dus basis gezonde voeding, gezonde rust, ontspanning, skin-to-skin contact. Allemaal zaken die meehelpen. En dan naar de supletie toe zou ik zeggen een magnesium, een B. Maar een magnesium is een vitamine B complex. Zie het? Maar een degelijk,
- Speaker #0
totaal complex. Vitamine B, een geheel.
- Speaker #1
Ja, dus je hebt verschillende B-vitamines. Je hebt B1, B2, B3, dus thiamine, riboflavine en zo verder. Dus het moet een mooi complex zijn. Het moet ook dan in een opneembare vorm zijn. Het moet ook in de actieve vorm zitten. B-vitamines moeten altijd in een zuurresistente capsule zitten, dat het door de maag gaat. Dus dat zijn al basisregels, want veel mensen gaan bijvoorbeeld... Als we naar magnesium gaan, een magnesiumoxide nemen. We hebben in het eerste podcast gezegd dat dat zo'n ideale vorm is. Dat is goed voor diarree te krijgen en de darmen te kuisen. Maar dat is niet echt om de magnesiumstatus te verhogen. Dus een mooie magnesium. En een B-complex, daar doe je al heel veel mee. En dan moet je te diep gaan naar de slijmvliezen. Dan zit je met glutamine, met eventueel... De oude levertraam van vroeger. Waarom dat we daarmee gestopt zijn, is niet te begrijpen. Maar dat is ook weer een podcast op zich. Dus maar gewoon een goed B-complexje en een magnesium, een goed samengesteld magnesium met verschillende magnesiumzouten in. Magnesium biglycinaat, een magnesium glycerfosfaat, een magnesium en acetyltorinaat, met een beetje actieve B6. Je hebt direct de formule. Voor een heel mooi magnesiumpreparaat. Waar je geen diarree van krijgt. En dat werkt heel mooi als basis. En meer zou ik niet doen.
- Speaker #0
Voilà, meer zou ik niet doen. Als dat geen mooi besluit is van deze derde podcast. Ondertussen heb je al een hele nieuwe serie aan thema's meegegeven voor volgende podcast. Misschien komt het er wel van. Want u weet misschien dat dit een podcast is van BeLive. En dat er elke maand zo'n podcast komt. Ook volgende maand zijn er trouwens. Als je er nog meer informatie wil hebben over deze thema's, wel ga dan eens naar de website. Be-live.eu en ik splits het even. Be-live.eu. Dirk, leuk dat je er alweer bij was. Ik mag hopen dat je er volgende keer opnieuw bij bent.
- Speaker #1
Je mag erop dat.
- Speaker #0
Oké, jij bent er en ik hoop dat jullie er volgende keer ook opnieuw zijn. Tot dan. Dag.
